ارور 404 + 4 نکته کلیدی برای بهینه سازی این صفحات

فرقی نمی‌کند تازه‌وارد دنیای وب شده باشید، یا جزو کاربران فعالی باشید که سال‌هاست از اینترنت استفاده می‌کنند؛ همه‌ی ما حداقل یکی دو بار با صفحات آزاردهنده ارور 404 مواجه شده‌ایم. خطای 404 یک هشدار برای بازدیدکنندگان است که می‌خواهد به آنها بگوید صفحه‌ای که می‌خواهید، دیگر وجود ندارد یا URL آن را اشتباه تایپ کرده‌اید!

ارور 404 تجربه کسل کننده و ناخوشایندی برای کاربران است و بر هیچ‌ کس پوشیده نیست که می‌تواند چه آثار مخربی روی سئو سایت و از دست رفتن کاربران جدید داشته باشد. با این حال، مشکل صفحات 404 به‌ سادگی قابل حل است. اگر باور ندارید، در ادامه مقالات آموزش سئو با ما همراه شوید تا با هم ببینیم چطور می‌شود با چند راهکار ساده صفحات 404 سایت را بهینه کرد. در انتها چند طراحی جذاب و بامزه از صفحه ارور 404 را هم برایتان آماده کرده‌ایم که می‌توانید از آنها برای طراحی پیغام صفحه 404 ایده بگیرید؛ بعد از خواندن این مطلب دیگر ارور 404 شما را نگران نخواهد کرد!

ارور 404 چیست؟

ارور ۴۰۴ یکی از رایج‌ترین خطاهایی است که کاربران هنگام وبگردی با آن مواجه می‌شوند. این صفحه با زبان ساده به کاربران می‌گوید: «عزیزم، صفحه‌ای که به دنبال آن هستی، وجود ندارد!».

اما این صفحات چگونه به وجود می‌آیند؟

سوال خوبی است. وقتی ما به‌ عنوان کاربر وارد یک صفحه می‌شویم یا اگر بخواهیم فلش بک بزنیم و کمی عقب‌تر برویم، وقتی ما روی یک لینک کلیک می‌کنیم، مرورگر درخواستی را برای بازخوانی و نمایش صفحه به سرور ارسال می‌کند. حالا اگر سرور این صفحه را پیدا نکند، با زبان ارور 404 به کاربر می‌گوید که این صفحه وجود ندارد. خطای 404 به شکل‌های مختلف برای کاربر نمایش داده می‌شود که در تصویر زیر تعدادی از آنها را خواهید دید.

ارور 404 یا صفحه 404؛ مساله این است!

ارور 404 و صفحه 404 از نظر فنی و معنایی تا حد زیادی به هم شبیه هستند و حتی گاهی اوقات به‌ جای هم استفاده می‌شوند. ولی به ‌طور کلی صفحه 404، به صفحه‌ای گفته می‌شود که قبلاً وجود داشته، ولی بنا به هر دلیلی دیگر وجود ندارد و برای کاربر قابل نمایش نیست. ارور 404 هم خطایی است که سرور پس از پیدا نکردن صفحه‌ی مورد نظر کاربر، در قالب صفحه 404 به کاربر نمایش می‌دهد تا به او بفهماند این صفحه وجود ندارد.

برای درک بهتر این موضوع، در بخش بعدی با یک مثال ساده به شما می‌گوییم که این صفحات چطور به وجود می‌آیند.

چگونه یک صفحه‌ی 404 به وجود می‌آید؟

تصور کنید در سایت ما، مقاله‌ای با عنوان آموزش سئو در نشانی https://dmroom.academy/seo-tutorial/ وجود دارد و ما از مقالات مختلف سایت به این صفحه لینک داده‌ایم. اگر یک روز تصمیم بگیریم این صفحه را حذف کنیم چه می‌شود؟ آفرین، این صفحه دیگر برای کاربران نمایش داده نمی‌شود. ولی چه بر سر URL این صفحه می‌آید، آیا URL هم برای همیشه از نتایج گوگل حذف می‌شود؟

در پاسخ باید بگوییم، خیر. خیلی غیر حرفه‌ای است اگر تصور کنیم با حذف یک صفحه، URL آن صفحه نیز حذف می‌شود. URLها همیشه هستند و تا زمانی که حذف آنها را رسماً و از طریق پنل سرچ کنسول به گوگل اعلام نکنیم، همچنان برای کاربران نمایش داده می‌شوند. اما به چه شکل؟ به شکل صفحات 404 یا همان ارور 404.

با توجه به این مثال، می‌توانیم یک تعریف کوتاه دیگر هم برای صفحه 404 داشته باشیم؛ آدرس صفحه‌ای که در سایت ما وجود ندارد.

البته، لازم است توضیح دهیم فقط حذف کردن یک صفحه باعث به وجود آمدن ارور 404 در سایت نمی‌شود، دلایل دیگری هم وجود دارد. مثلاً:

1. کاربر سایت ما، URL صفحه را به ‌درستی تایپ نکند

گاهی کاربران برای ورود به یک صفحه، مستقیماً از URL استفاده می‌کنند. در این شرایط اگر نشانی را درست تایپ نکنند یا حروف آدرس را جا به جا و اشتباه تایپ کنند، با ارور 404 مواجه می‌شوند.

2. بک لینکی که از سایت‌های دیگر گرفته‌ایم با URL اشتباه به سایت ما لینک شده باشد

مثلاً تصور کنید سایت www.example.com برای معرفی صفحه آموزش سئو به سایت ما لینک داده باشد، ولی به‌ جای نشانی درست، URL صفحه را با اشتباه تایپی یا غلط املایی وارد کرده باشد. در این حالت هم کاربر با خطای 404 روبرو می‌شود.

گاهی هم ممکن است سرور سایت با مشکل مواجه شده باشد و در پاسخ به جستجوی کاربران صفحه 404 را به آنها نمایش دهد. در هر صورت هیچ کاربری دوست ندارد با ارور 404 مواجه شود. معمولاً اغلب کاربران پس از دیدن ارور 404 not found سایت را ترک می‌کنند و به احتمال زیاد دیگر بر نمی‌گردند. این موضوع می‌تواند آسیب جدی به تجربه کاربری و سئوی سایت وارد کند که در ادامه بیشتر درباره آن صحبت می‌کنیم.

چرا باید ارور 404 را جدی بگیریم؟

همان‌طور که بارها گفته‌ایم، تجربه کاربری نقطه‌ی حساس گوگل است و ارور 404 همان خطایی است که دقیقاً تجربه کاربر را هدف قرار می‌دهد. به همین دلیل، موضوع ارور 404 از دو جهت برای گوگل حائز اهمیت است:

1. تجربه کاربری مخاطب پس از مواجه شدن با خطای 404 در سایت
2. موضوع کاهش Bounce Rate و افزایش Crawl Errors

وقتی خطای 404 تجربه کاربر و سئوی سایت را هدف می‌گیرد

گوگل نگاه ویژه‌ای به صفحات 404 سایت‌ها دارد، البته نه با این هدف که سایت را جریمه کند؛ با این دید که طراحان سایت‌ها حتی از این صفحه هم برای ایجاد احساس مثبت در کاربر استفاده کنند. ما اگر مشکل تک تک صفحات 404 سایت را برطرف کنیم، باز هم ممکن است در اثر خطای سرور، کاربر با این صفحه مواجه شود. گوگل می‌گوید طراحی صفحه 404 را طوری انجام دهید که ذهنیت منفی ناشی از باز نشدن صفحه مورد نظر در کاربر کاهش پیدا کند و به قول خودمان ذوقش کور نشود!

احساس کاربر نسبت به سایت ما، زمانی که با یک صفحه 404 جذاب و بامزه مواجه می‌شود خیلی متفاوت‌تر از زمانی است که با یک ارور 404 not found خشک و بی حال روبرو شود. حداقل با این کار شانس خود را برای بازگشت مجدد کاربر حفظ کرده‌ایم و این آخرین دیدار ما نخواهد بود.

در پنل گوگل وبمستر نیز بخش ویژه‌ای با عنوان Crawl Errors وجود دارد. یکی از مهمترین گزارشاتی که در این پنل به مدیر سایت ارائه می‌شود، گزارش صفحاتی است که کاربر به آنها مراجعه کرده و با ارور 404 روبرو شده است. هر چقدر تعداد این صفحات بیشتر باشد، یعنی کاربران بیشتری با خطای 404 مواجه شده‌اند.

صفحات 404 باعث نارضایتی کاربران و افزایش نرخ پرش سایت می‌شوند. چون کاربران با ورود و مشاهده این صفحه به ‌سرعت سایت را ترک می‌کنند و به این ترتیب نرخ پرش سایت را افزایش می‌دهند. بنابراین، باید به این موضوع توجه ویژه داشته باشید و حتماً صفحات 404 سایت خودتان را شناسایی و مشکل آنها را برطرف کنید.

آموزش نحوه شناسایی و حل مشکل ارور 404

اولین قدم در مسیر حل مشکل صفحاتی که به ارور 404 منتهی می‌شوند، شناسایی این صفحات است. می‌خواهیم در قدم اول به سراغ ابزار رایگان و محبوب سرچ کنسول گوگل برویم و ببینیم چطور می‌شود با این ابزار آدرس صفحات 404 را پیدا کرد.

1. شناسایی خطاهای ۴۰۴ در سرچ کنسول

استفاده از این ابزار خیلی راحت‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کنید. فقط کافی است وارد پنل سرچ کنسول شوید و از منوی سمت چپ گزینه Coverage را انتخاب کنید. در بخش details قسمتی با عنوان Submitted URL not found 404 وجود دارد که می‌توانید با کلیک بر روی آن تمامی صفحات 404 سایت را با جزئیات کامل مشاهده کنید. در تصویر پایین هم می‌توانید این صفحه را ببینید.

2. پیدا کردن ارورهای 404 سایت با ابزار webSite Auditor

ابزار دیگری که برای پیدا کردن صفحات 404 به شما پیشنهاد می‌کنیم، ابزار webSite Auditor است. استفاده از این ابزار رایگان و آنلاین نیز راحت است، فقط باید برنامه آن را روی دسکتاپ نصب کنید.

پس از نصب برنامه، باید آدرس سایت را روی نوار URL برنامه وارد کنید و منتظر بمانید تا آنالیز سایت تمام شود. پس از اتمام بررسی سایت، در پنل Site Structure، بخش Site Audit می‌توانید اطلاعات دقیق تمامی صفحات دارای خطای 404 را مشاهده کنید.

بعد از شناسایی و لیست کردن این صفحات، نوبت به برطرف کردن خطای 404 این صفحات می‌رسد. بهترین و مطمئن‌ترین روش، استفاده از ریدایرکت 301 است.

ریدایرکت ۳۰۱؛ بهترین روش برای حل مشکل ارور 404

اگر بخواهیم این روش را با ادبیاتی ساده به شما توضیح دهیم، باید بگوییم ریدایرکت 301 صفحه 404 سایت را برای همیشه به صفحه‌ی دیگری از سایت هدایت می‌کند. معمولاً افرادی که در سئو حرفه‌ای هستند، توصیه می‌کنند این صفحات را به مرتبط‌ترین صفحه موجود در سایت ریدایرکت کنیم. بهترین افزونه‌هایی که می‌توانیم برای ریدایرکت 301 از آنها استفاده کنیم، افزونه Yoast SEO و افزونه 301 Redirects هستند.

انجام دادن این کار برای صفحاتی که قبلاً ایندکس شده‌اند و رتبه خوبی دارند، کاملاً ضروری است. چون علاوه بر اینکه کاربر را دست خالی نمی‌گذارد، باعث انتقال اعتبار صفحه حذف شده به صفحه‌ای می‌شود که به آن ریدایرکت شده است.

به مثال صفحه آموزش سئو برمی گردیم. تصور کنید ما صفحه «آموزش سئو» را به صفحه «استراتژی سئو» ریدایرکت کنیم. در این صورت کل اعتبار صفحه آموزش سئو به صفحه آموزش استراتژی سئو منتقل می‌شود و کاربر هم به ‌جای دیدن ارور 404، با دیدن یک محتوای مفید و مرتبط خوشحال می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم برای مطالعه بیشتر درباره این موضوع، به مقاله «ریدایرکت ۳۰۱» مراجعه کنید.

4 نکته کلیدی برای بهبود صفحات 404 که باید بدانید

در ادامه مطلب می‌خواهیم نکاتی را به شما آموزش دهیم که توجه به آنها می‌تواند نقش موثری در بهبود عملکرد کاربران سایت پس از مواجه شدن با ارور 404 داشته باشد. در ادامه با هم این نکات را مرور می‌کنیم:

1. طراحی گرافیکی صفحات 404 باید جذاب و بامزه باشد

استفاده از ارتباط گرافیکی مناسب و طراحی‌های جذاب و بامزه، تا حدودی ذهنیت منفی کاربر نسبت به صفحه 404 را تلطیف می‌کند. حتی ممکن است این حس را در کاربر ایجاد کند که وارد صفحه جدیدی شده است. پس بدانید که طراحی این صفحات اهمیت ویژه‌ای دارد.

2. در صفحه 404 از لینک صفحه اصلی استفاده کنید

سعی کنید در صفحه 404 کاملاً واضح به کاربر اطلاع دهید که این صفحه روی سایت وجود ندارد؛ این کار را با لحنی دوستانه انجام دهید. در کنار این مورد، لینک صفحه اصلی سایت را در صفحه ارور 404 قرار دهید تا هم از خارج شدن ناگهانی کاربر از سایت جلوگیری شود، هم مسیر دلخواه خود را به او نشان دهید. حتی می‌توانید مسیری تعریف کنید که کاربر این خطا را به مدیر سایت گزارش کند.

3. مطمئن شوید ارور 404 HTTP ارسالی از سرور درست عمل می‌کند

اولین و مهمترین خواسته ما، عدم نمایش صفحات 404 برای گوگل و کاربر است. بنابراین خیلی مهم است که مطمئن شویم خطای 404 ارسالی از سرور درست عمل می‌کند و این صفحات توسط موتورهای جستجو ایندکس نمی‌شوند.

4. قرار دادن ابزار جستجو در صفحه 404 را فراموش نکنید

روش دیگری که می‌تواند مانع خروج کاربر از سایت شود، استفاده از ابزار جستجو در سایت در این صفحه است. با این کار کاربر سرگردان نمی‌شود و متوجه می‌شود که می‌تواند از این صفحه به صفحات دیگری هم برود.

طراحی‌های جذاب و خلاقانه برندها برای صفحه 404

همان ‌طور که در بخش قبلی گفتیم، استفاده از ارتباط گرافیکی مناسب و متن پیغام خطای ۴۰۴ نقش مهمی در تجربه کاربران ما دارد. طراحی صفحه 404 و نوشتن پیغام عذر خواهی بابت صفحه‌ای که کاربر نمی‌تواند به ان دسترسی داشته باشد و ارائه چند لینک باکیفیت، نقش مهمی در ایجاد حس دوستی و همراهی با کاربر دارد و مانند چتر نجات برای نرخ پرش سایت عمل می‌کند.

سؤالات متداول

هر چند وقت یکبار باید خطاهای ۴۰۴ را بررسی کنیم؟

بهتر است حداقل در ماه یک بار خطاهای ۴۰۴ سایت خود را بررسی کنید. ولی به‌ طور کلی این موضوع بستگی به میزان محتوای سایت شما دارد.

در بخش Crawl Errors وبمستر گوگل، ارورهای 404 را از کجا پیدا کنیم؟

در بخش URL errors تمامی ارورهایی که با عبارت not found مشخص شده‌اند، اشاره به صفحات 404 دارند.

آیا تغییر دادن url یک صفحه می‌تواند باعث 404 شدن ان صفحه شود؟

در صورتی که پس از تغییر url، آدرس جدید را به آدرس قدیمی ریدایرکت نکرده باشید، بله. البته در افزونه‌های یوست و رنک مث این کار به ‌صورت اتوماتیک انجام می‌شود.

سخن پایانی

امیدواریم محتوای این مطلب بتواند در شناخت ارور 404 و نحوه مدیریت آن برای شما مفید باشد. در پایان پیشنهاد می‌کنیم بهینه سازی و رفع خطای این صفحات را جدی بگیرید و از نکاتی که برای بهبود صفحات 404 به شما آموزش دادیم، نهایت استفاده را ببرید.